Czym jest chrom?
Chrom jest minerałem, którego ludzki organizm potrzebuje w śladowych ilościach, chociaż jego mechanizmy działania w organizmie i ilości niezbędne do zachowania optymalnego zdrowia nie są jeszcze dobrze określone. Chrom występuje w dwóch głównych formach:
1) trójwartościowy (chrom 3+), który jest biologicznie aktywny i znajduje się w żywności, oraz
2) sześciowartościowy (chrom 6+), toksyczna forma, która powstaje w wyniku zanieczyszczenia przemysłowego.
W tym artykule zajmiemy się wyłącznie trójwartościową (3+) formą chromu.
Wiadome jest, że chrom potęguje działanie insuliny, hormonu istotnego dla metabolizmu i przechowywania węglowodanów, tłuszczów i białek w organizmie. W 1957 stwierdzono, że związek występujący w drożdżach piwowarskich zapobiega związanemu z wiekiem zmniejszaniu zdolności do zachowania prawidłowego poziomu glukozy we krwi u szczurów. Chrom został wtedy zidentyfikowany jako składnik aktywny zwany “czynnikiem tolerancji glukozy” w 1959 r.
Podejrzewa się także, że chrom jest bezpośrednio związany z metabolizmem węglowodanów, tłuszczów i białka, jednak aby określić pełny zakres jego ról w organizmie niezbędne jest wykonanie dalszych badań. Wyzwaniami w drodze do osiągnięcia tego celu są między innymi:
– określenie typów osób reagujących na suplementację chromem,
– oszacowanie zawartości chromu w żywności i jej biodostępności,
– ustalenie, czy u ludzi występuje kliniczny stan niedoboru chromu z uwagi na niewłaściwe spożycie produktów żywnościowych,
– opracowanie uzasadnionego i wiarygodnego dawkowania chromu.
Jaki wpływ na nasze ciało ma chrom?
Wchłanianie chromu z przewodu pokarmowego jest niestety na bardzo niskie, w zakresie od poniżej 0,4% do 2,5% całej jego spożytej ilości, a pozostała część jest wydalana z kałem. Zwiększenie wchłaniania tego minerału powoduje witamina C (występująca głównie w owocach i warzywach) oraz witamina B3 (inaczej niacyna, występuje w mięsie, drobiu, rybach i produktach zbożowych). Wchłaniany chrom jest przechowywany w wątrobie, śledzionie, tkance miękkiej i kościach. Zawartość chromu w organizmie może być zmniejszona w kilku warunkach. Produkty bogate w cukry proste (zawierające ponad 35% cukru) mogą zwiększać wydalanie chromu z moczem. Zakażenia, ostre ćwiczenia fizyczne, ciąża i laktacja oraz stany stresowe zwiększają straty chromu i mogą prowadzić do niedoboru, zwłaszcza jeśli spożycie chromu jest już niskie.
Kiedy może występować niedobór chromu?
W latach sześćdziesiątych 20. wieku stwierdzono, że leczy on nietolerancję glukozy i insulinooporność u zwierząt. Są to dwa główne wskaźniki tego, że organizm w nieprawidłowy sposób kontroluje poziom cukru we krwi, co jest prekursorem cukrzycy typu 2. Jednak rzadko występują doniesienia o rzeczywistym niedoborze chromu u ludzi. Trzy hospitalizowane osoby, które były leczone dożylnie, wykazały oznaki cukrzycy (utrata masy ciała, neuropatia i upośledzenie tolerancji glukozy), aż do momentu dodania chromu do podawanych im roztworów. Pierwiastek podawany pacjentom w dawkach od 150 do 250 µg na dobę przez okres dwóch tygodni, znacznie ograniczył objawy ich cukrzycy. Chrom jest teraz rutynowo dodawany do roztworów dożylnych.
Chrom przez długi czas był w obszarze zainteresowania możliwym związkiem z różnymi warunkami zdrowotnymi. Do najbardziej aktywnych dziedzin badań nad chromem należy stosowanie go w postaci suplementów do leczenia cukrzycy, obniżenie poziomu lipidów we krwi, promowanie utraty wagi i poprawa kompozycji ciała.
Zobacz także: Białko – wszystko, co warto wiedzieć
Żródła:
https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/others/#chromium
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Chromium-HealthProfessional/
