Rak piersi to podstępna choroba, która we wczesnym etapie rozwija się prawie niezauważalnie. A w przypadku leczenia nowotworów istotne jest szybkie działanie. Odpowiednio wczesna diagnostyka niepożądanych zmian chorobowych daje szansę na skuteczne poddanie się terapii i powrót do zdrowia. Postęp medycyny i rosnąca świadomość, dzięki wielu kampaniom społecznym, dają nadzieję na przyszłość. Jednak niestety nadal zdarzają się sytuacje, gdy wiele pacjentek trafia do specjalisty o wiele za późno. Jak więc uchronić się przed tą chorobą? I czy istnieje sposób, aby odpowiednio wcześnie wykryć raka piersi?
Spis treści:
Kontrolne badanie krwi pomoże wykryć raka piersi – Czy to możliwe?
Profilaktyka raka piersi – Badania i Samokontrola
Profilaktyka raka piersi – Podstawowe badania
Jak wykonać samobadanie piersi?
Samobadanie pomoże w szybkim rozpoznaniu raka piersi
Czynniki, które wpływają na zwiększone ryzyko pojawienia się raka piersi
Jak ograniczyć ryzyko rozwoju raka piersi?
Kontrolne badanie krwi pomoże wykryć raka piersi – Czy to możliwe?
Badanie krwi to prosta metoda na sprawdzenie stanu zdrowia. Dla naszego lekarza, który z łatwością odczyta wszystkie parametry, daje ono obraz w jakiej kondycji znajduje się nasz organizm. Ale to nie wszystko. Jak wynika z najnowszych doniesień medycznych może już niedługo pozwoli ono wykryć raka piersi we wczesnym stadium rozwoju. Co ważne, nawet 5 lat przed pojawianiem się jakichkolwiek niepokojących objawów. A więc przełoży się to na lepszą diagnostykę i skuteczne leczenie. Wstępne dane zaprezentowane na sympozjum National Cancer Research Institute w Glasgow przez doktorantkę Daniyah Alfattani brzmią bardzo obiecująco. Zgodnie z nimi kluczem jest zidentyfikowanie przeciwciał reagujących przeciwko panelom specyficznych antygenów nowotworu. Takie proste badanie krwi w przyszłości mogłoby zastąpić mammografię, gdyż jest od niej zdecydowanie tańszym, łatwiejszym i nieinwazyjnym rozwiązaniem. Co więcej na podobnej zasadzie będzie można wykorzystać je do zidentyfikowania zmian nowotworowych w obrębie wątroby, płuc, jelit lub chorób trzustki.Dokładne testy na większej grupie badawczej wciąż są prowadzane przez naukowców na Uniwersytecie w Nottingham. Niemniej jednak, jeśli dalsze prace przyniosą pozytywne efekty i nie zabraknie funduszy, to perspektywa najbliższych lat niesie duże nadzieje. A całe podejście do diagnostyki raka piersi może zostać zrewolucjonizowane.
Profilaktyka raka piersi – Badania i Samokontrola
Mając na uwadze badania profilaktyczne pod kątem raka piersi możemy realnie ograniczyć ryzyko poważnego rozwoju choroby i dalszych przerzutów na inne organy. Przeprowadzanie regularnych badań u specjalisty, dodatkowo uzupełnione o domowe samobadania, daje szansę na szybkie wykrycie zmian nowotworach. A to z kolei oznacza wysoką wyleczalność i utrzymanie dotychczasowego komfortu życia. Warto więc odłożyć na bok swoje obawy i systematycznie umawiać się na wizyty kontrolne u lekarza. Nawet jeśli ma się okazać, że jesteśmy w pełni zdrowi. To już samo takie zapewnienie o dobrej kondycji organizmu, może przełożyć się na lepsze samopoczucie i równie istotne zdrowie psychiczne.
Profilaktyka raka piersi – Podstawowe badania
Mammografia – to specjalistyczne badanie, które każda kobieta po 40 roku życia powinna powtarzać regularnie co 2 lata. Bowiem ryzyko zachorowania na raka piersi rośnie wraz z wiekiem. Co oczywiście nie wyklucza, że młodsze osoby mogą czuć się bezpiecznie i żyć beztrosko.
USG piersi – polecane jest raczej dla młodszych kobiet. Gdyż ich piersi mogą być bardziej gęste lub tworzy je mała ilość tkanki tłuszczowej, wtedy badanie mammograficzne będzie niejednoznaczne. Bardziej trafne jest więc USG. Lekarze sugerują, aby kobiety po 30 roku życia wykonywały je raz na rok. Natomiast profilaktycznie dla kobiet w przedziale 20-30 lat co 2 lata.
Samobadanie – czyli dokładny „masaż” piesi, oraz obszaru pod pachą w poszukiwaniu zgrubień, guzków lub odmiennego kształtu w strukturze skóry. Jak również ocena wizualna przed lustrem. Alarmujące sygnały to zmieniony wygląd sutków np. gdy są wklęsłe, a także sączący się z nich krwisty płyn. Inne oznaki świadczące o możliwości rozwoju raka piersi to inny kolor skóry, zaczerwienienie, swędzenie, pęknięcia, pojawienie się owrzodzeń, widocznych żył lub zagłębień. Niepojący może też być ból sutków oraz piersi (nie związany z cyklicznym stanem napięcia przedmiesiączkowego PMS).
Jak wykonać samobadanie piersi?
Równie ważne co samobadanie piersi jest regularność tej czynności. Najlepiej przeprowadzać je na początku cyklu, tydzień po menstruacji, kiedy piesi nie są nabrzmiałe, ani obolałe. Z kolei w przypadku kobiet po menopauzie, należy wybrać jeden stały dzień każdego miesiąca.
Pod prysznicem – jedną rękę np. lewą załóż za głowę, a prawą połóż na lewej piersi. Zacznij ją lekko uciskać opuszkami środkowych palców, tak by sprawdzić całą powierzchnię piersi, od jej krawędzi kończąc na brodawce. Możesz to zrobić okrężnym ruchem, przypominającym spiralę i stopniowo przybliżaj się do sutka, albo z góry na dół. Następnie wykonaj tą czynność analogicznie na drugiej piersi. Na zakończenie sprawdź pachy, ponieważ to właśnie tutaj znajdują się najbliższe węzły chłonne. Gdy w organizmie dzieje się coś złego np. atakują go patogeny, rozwija się jakaś infekcja, stan zapalny lub nowotwór, ulegają one znacznemu powiększeniu. Jest to naturalna reakcja obronna naszych ciał, lecz w sytuacji kiedy nie dotyka nas żaden wirus, infekcja lub zakażenie bakteryjne, węzły chłonne powinny być prawie niewyczuwalne. Więc gdy z pozoru jesteśmy zdrowi, a są one wyczuwalne to jest to niepokojący objaw, który trzeba skonsultować z lekarzem.
Leżąc na łóżku – to samobadanie wykonaj podobnie jak pod prysznicem. Lecz wsuń poduszkę pod prawy bark, gdy kontrolujesz prawą pierś i odwrotnie przy drugiej.
Stojąc przed lustrem – jest to ocena wizualna, gdyż niebezpieczne zmiany mogą zostać wykryte gołym okiem. Rozbierz się do pasa i na początku stań w pozycji wyprostowanej z rękoma spuszczonymi luźno wzdłuż sylwetki. Potem oprzyj ręce na biodrach i w końcu unieś je do góry, nad głowę.
Samobadanie pomoże w szybkim rozpoznaniu raka piersi
Tak jak już wcześniej zostało wspomniane, tylko wczesne wykrycie zmian np. guza, wklęsłego kształtu piersi lub innego koloru skóry, pomoże we właściwej reakcji. Szybki dostęp do terapii i podjęcie leczenia w początkowym stadium rozwoju nowotworu, daje perspektywę na całkowite wyzdrowienie. Bywa niestety, że kobiety nie przeprowadzają w domu regularnie lub wcale takiego samobadania. Zmiany często zostają odkryte przypadkowo, podczas aplikacji balsamu do ciała, w trakcie kąpieli lub przez partnera. A to jest zdecydowanie złe podejście. Zrozumiałe jest, że dostęp do lekarza specjalisty może być utrudniony przez długie kolejki, pandemię COVID-19 oraz natłok codziennych obowiązków. To już samobadanie piersi to metoda łatwa i dostępna dla wszystkich, którą każda kobieta raz w miesiącu powinna powtarzać. Warto więc mieć na uwadze, że taka krótka domowa czynność może Cię przybliżyć w stronę zachowania zdrowia. Dlatego już dziś dopisz samobadanie piersi do swojego kalendarza i nie zapomnij o nim więcej.
Czynniki, które wpływają na zwiększone ryzyko pojawienia się raka piersi
• Uwarunkowania genetyczne – kiedy nowotwór był już w przeszłości wykryty u członka/ -ów naszej najbliższej rodziny. Jednocześnie należy pamiętać, że brak choroby wcale nie oznacza, że jesteś bezpieczna. To częsty MIT! 87% kobiet z rakiem piersi przyznaje, że nikt w ich rodzinie nie mierzył się z tym problemem.
• Potwierdzone badaniami mutacje genetyczne BRCA1 i BRCA2 – w przypadku ich obecności ryzyko jest bardzo wysokie i sięga aż 70% i 56%.
• Wczesna pierwsza miesiączka – czyli przed 12 rokiem życia.
• Późna menopauza – czyli po przekroczeniu 55 lat.
• Przyjmowanie leków hormonalnych – związanych z antykoncepcją lub terapią zastępczą przez okres ponad 8 lat.
• Późna pierwsza ciąża – lub brak dzieci oraz niekarmienie piersią potomstwa.
• Zła dieta – pełna niezdrowej, wysoce przetworzonej żywności zawierającej tłuszcze trans, które dodatkowo potęgują ryzyko raka piersi.
• Podwyższony poziom estrogenów.
Jak ograniczyć ryzyko rozwoju raka piersi?
Trzeba zacząć od tego, że oprócz wszystkich wspomnianych czynników i genetycznych obciążeń. Na pojawienie się zmian nowotworowych w naszym organizmie mają wpływ również wszystkie nasze codzienne życiowe wybory.Utrzymywanie ciała w dobrej kondycji to podstawa, aby wzmocnić cały organizm i przebiegające w nim procesy. A to z kolei przełoży się na lepsze działanie układu immunologicznego i choć trochę uchroni nas przed wizją rozwoju nowotworu. Korzystne porady, o których warto pamiętać to:
• Styl życia – od dobrych nawyków, jak np. wysypianie się, unikanie używek, przeciwdziałanie siedzącemu trybowi życia, po trzymanie się zdrowych zasad żywieniowych.
• Eliminacja stresu i skupianie się na rozładowaniu emocji – poprzez wprowadzanie się w pozytywny nastrój, spotkania towarzyskie, medytację, relaks lub modlitwę.
• Utrzymywanie wagi na właściwym poziomie, zgodnym z naszym BMI – wynika to z faktu, iż po menopauzie tkanka tłuszczowa wytwarza nadmiar estrogenów. A co trzeba zauważyć zdecydowana większość przypadków raka piersi – 80% jest diagnozowana w grupie po 50 roku życia.
• Zdrowa, odpowiednio zbilansowana dieta – która dostarczy wszystkich potrzebnych składników odżywczych, w tym witamin i minerałów. Czyli zawierająca dużo warzyw i owoców, najbardziej optymalnie gdyby były świeże. Warto też w miarę możliwości ograniczać ilość mięsa w diecie do potrzebnego minimum. Ponieważ produkty pochodzenia zwierzęcego, ze względu na masową hodowlę, sposób karmienia i stosowanie antybiotyków, podnoszą zanadto poziom estrogenów, hormonu wzrostu i wolnych rodników w naszym organizmie.
• Dodaj soję do diety – co zaskakujące zawarty w soi naturalny estrogen działa pozytywnie na ludzki organizm. Znane są nam 2 receptory estrogenu, mianowicie alfa i beta. Alfa to ten niepożądany, pod wypływem nadprodukcji estrogenów w naszym ciele, receptor ten reaguje i komórki nowotworowe się mnożą. Z kolei ten drugi cechuje reakcja antyestrogenowa. Spożyta soja aktywuje receptory beta, które zatrzymują receptory alfa i blokują zamiany różnych sterydów w estrogen. A więc soja w swoim działaniu przypomina tamoksyfen (lek na raka). Ale oczywiście wybieraj tą niemodyfikowaną genetycznie.
• Aktywność fizyczna – ruch to po prostu zdrowie. A ponadto uprawianie sportu, nawet amatorsko, jak jazda na rowerze lub nordic walking, obniża poziom estrogenów i cukru we krwi. Dodatkowo wpływa na szybszy metabolizm, a także wzmacnia ogólną kondycję, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie systemu odpornościowego.
